INretail en vakbonden kunnen 10.000 banen scheppen

Terwijl MKB-Nederland met de vakbonden in de clinch lag over het 3^e WW-jaar meldde INretail in het NOS-journaal dat de retailbranche 10.000 banen kan scheppen als het ontslagrecht en de doorbetaling bij ziekte worden versoepeld. Aan de hand van een vergelijking tussen de risico’s van brand en de risico’s van zieke werknemers kom ik tot een oplossing waarin ook het 3^e ww-jaar en de transitievergoeding passen.

Brandrisico

Een ondernemer heeft weinig invloed op brand. Bij het brandrisico wordt doorgaans aan preventie gedaan. Ook worden maatregelen genomen om de schade van een brand beperkt te houden. Schadelastbeheersing heet dat. Tot slot wordt voorbereid wat nodig is om het bedrijf na de brand snel operationeel te hebben, laten we dat recovery noemen. Voor de financiële risico’s kan een verzekering worden afgesloten. Maar dat hoeft niet. Risico’s vermijden kost immers geld, in dit geval verzekeringspremies. De ondernemer kan ook bewust het risico lopen en de premie in de eigen zak houden. Als het bedrijf van deze onverzekerde ondernemer afbrandt dan is dat pech en moet de ondernemer niet zeuren.

Personeelsrisico

Vergelijk dat eens met het risico van personeel. Ook hier zijn preventieve maatregelen denkbaar, bijvoorbeeld veilig werken of overmatige werkdruk vermijden. Ook kun je aan schadelastbeperking doen door tijdig te signaleren wanneer het niet goed gaat met de medewerker – bijvoorbeeld een dreigende burn-out - en dan passende maatregelen nemen – bijvoorbeeld coaching. Tot slot kan de ondernemer voorbereiden wat gedaan moet worden aan recovery als de werknemer is uitgevallen. Bijvoorbeeld een tijdelijke beperking in taken of aanvullende begeleiding. Evenals bij brand kan voor de resterende risico’s een verzekering afgesloten worden. Ook hier geldt dat dat niet verplicht is, de ondernemer kan ook de premie voor de ziekengeldverzekering in de zak houden.

Zoek de verschillen

Als een medewerker ziek wordt moet maximaal twee jaar het loon doorbetaald worden. Volgens INretail gaan door deze verplichting ondernemers failliet! 52% van de ondernemers durft daardoor geen personeel aan te nemen, de risico’s zijn te groot. Het gaat binnen de retail om 10.000 banen.

Geen woord over ziekengeldverzekeringen. De reden voor het onverzekerd zijn van veel ondernemers ligt voor de hand, verzekeren kost geld, daardoor wordt het personeel duurder en daarmee prijst de ondernemer zich uit de markt. Dat is een dwingende logica als niemand zich verzekert.

Klassieke standpunten

De brancheorganisatie richt zich tot de formateurs en vraagt een beperking van de loondoorbetalingsverplichting. Breder geformuleerd vraagt de brancheorganisatie minder regels want de huidige regels kosten banen. De vakorganisaties reageren gebeten en hebben het over zekerheid, verworven rechten en verantwoordelijkheden.

Alternatief

Zowel de branche- als de vakorganisaties laten hier een kans liggen. Het is voor deze partijen betrekkelijk eenvoudig om via de cao af te spreken dat alle ondernemers zich verzekeren voor het ziekengeld, dan is er geen verschil in kosten en worden de financiële risico’s kleiner.

Daarmee zijn de loonkosten voor de ondernemers wel toegenomen en is er een regeltje bijgekomen. Precies wat de brancheorganisatie niet wil. Misschien willen de vakorganisaties wel een bijdrage leveren evenals bij het 3^e ww-jaar. En laten we kijken naar het alternatief. De overheid neemt anders de doorbetalingsverplichting over. Dat moet ook bekostigd worden en dus zal ergens bij die ondernemers een heffing gedaan worden. Kost ook geld en levert ook een regel op. Alleen zitten de ondernemers dan niet zelf aan het stuur. De brancheorganisatie kent de problematiek van de branche en kan dus op maat gesneden preventie, schadelastbeheersing, recovery en verzekering aanbieden.

Transitievergoeding en administratie

De partijen kunnen gelijk de problemen met de transitievergoeding meenemen. Volgens InRetail neemt 61% van de ondernemers hierom geen vast personeel aan. De ontslagvergoeding leidt tot faillissementen als die plotseling moet worden uitgekeerd. Een ondernemer kan wel elke maand geld opzij leggen voor het geval dat er een transitievergoeding moet worden betaald. Maar ondernemers doen dat niet want het reserveren kost gelijk geld, daarmee is het personeel duurder en prijst de ondernemer zich uit de markt. Weer een kans voor branche- en vakorganisaties. Stel per cao een fonds in, dan reserveren alle ondernemers en heeft niemand voor- of nadeel. Het totaal van de transitievergoedingen blijft gelijk, alleen de schokken zijn eruit. De administratieve rompslomp waar MKB-Nederland zo bang voor is bij het 3^e WW-jaar kan gelijk meegenomen worden in de uitwerking van de plannen.

Relevant en maatschappelijk verantwoord

De organisaties hebben de kans de problemen op te lossen. Niet megalomaan en one-size-fits-nobody maar met verstand van zaken per branche. Vakorganisaties kunnen zich weer relevant tonen en brancheorganisaties kunnen maatschappelijk verantwoord handelen. Nu moeten ze het alleen nog willen.

Bas van den Brink / OiviviO.nl